Malzemeler
- KEKİ İÇİN: 125 gr tereyağı, oda sıcaklığında tereyağı, oda sıcaklığında
- 85 gr (1 çay bardağı) toz şeker
- 2 orta boy yumurta sarısı
- 90 gr (1,5 çay bardağı) un
- 2 çay kaşığı kabartma tozu
- Bir fiske tuz
- 100 ml (1 çay bardağı) süt
- MERENG İÇİN: 2 veya 3 orta boy yumurta akı
- bir fiske tuz
- 130 gr (1,5 çay bardağı) toz şeker
- 1 çay kaşığı (veya tozu) vanilya özütü
- 1 çay bardağı file badem
- ARASINA: 200 ml (1 kutu) sıvı krema
- 2 yemek kaşığı kadar (isteğe bağlı) pudra şekeri
- Bol miktarda taze çilek
Açıklama
En eski, muhtemelen ciddi olarak tuttuğum ilk tarif defterimden ta 33 yıl öncesinden bir tarifle geldim bu sefer karşınıza. 1986 yılında İsveç’in başkenti Stockholm’de yaşamaya başladığımız ilk dönemlerde birinin elinden tatmıştım bu nefis pastayı ve ilk görüşte aşk gibi bir şeydi! Hemen tarif istenildi ve itinayla o minik mavi kaplı deftere not edildi. İtiraf edeyim o dönemler bir hayli acemi olduğumu da göz önünde bulundurursak, bu tarifin yapılışı biraz gözümü korkuttuğu için öyle habire yaptığım şeylerden biri olmadı hiçbir zaman. Ancak ilerleyen yıllarda, Türkiye’ye kesin dönüş yaptıktan sonra, İsveç’e özgü, oradayken deneyimlediğim lezzetleri özlemeye başlayınca kıymete bindi bu tarif. Yine de teknik zorluğu nedeniyle çok sık yapamadım. Yılda bir defa, hatta bazen iki yılda bir yapılan bir spesiyalite niteliği taşıdı daima.
Bizim evde bu tür spesiyaliteler kıymetlidir. Az yapıldığı için özlenir, yapılması istenir. Bu sene üniversite sınavlarına girecek olan kızım da bir süredir çok özlediğini dile getirerek “britatårta” (‘briytatorta’ okunur) sayıklıyordu. Çilekler de artık iyice lezzetlendiğine göre sınav öncesi hemen yapayım kızıma dedim. O gün ortam müsaitti ve keki hazırlarken kısa çekimler yapıp Instagram hikayelerimden de paylaşmaya karar verdim. Çok ilgi gördü. Aslında bir araya getirip toparlaması oldukça zor, biraz dağınık bir pasta ama buna rağmen herkesin çok ilgisini çekti. Zaten kısa süre önce birileri bana Norveç keki tarifi sormuştu ama ben o sırada bu reçetenin kastedildiğini bilmiyordum. Biraz araştırınca anlaşıldı ki benim İsveç’e ait olduğunu zannettiğim ve “britatårta” adıyla defterime kaydettiğim bu pasta meğer Norveç kökenliymiş hatta Norveç’in ulusal pastasıymış! Ve ben 33 yıldır bunu bilmeden yaşamışım!
Öncelikle asıl adının “Kvæfjordkake” olduğunu öğrendim (‘kvefiyordkağke’ okunur). Kvæfjordkake’nin ya da Norveç kekinin hikayesi 1930’lu yıllarda Harstad şehrinde bulunan ve Kvæfjord’lu iki kız kardeşin işlettiği Café Alliance’ta başlıyor. Bu kardeşlerden bir tanesi Danimarka’da bir kafeden kralın keki olarak nitelenen bir tarif satın alır. Zaman içinde bu tarif Harstad ve Kvæfjord’da dilden dile yayılmaya ve paylaşılmaya başlanır ve zamanla biraz daha kolay hale getirilir hatta badem miktarı azaltılır ki biraz daha ekonomik olsun. Sonraları Café Alliance kapanır ve bu tarifin daha kolay olan versiyonu popüler hale gelir. El yazması Norveç keki tarifleri tüm Kuzey Norveç bölgesine yayılır. 1970’li yıllara gelindiğinde tarif, o dönemin ünlü bir yemek yazarı tarafından kaleme alınarak ülkenin haftalık yemek dergisinde boy gösterir. Bunun üzerine kekin şöhreti tüm ülkeye yayılır. Yıllar geçer ve 2002 yılında bir radyo programında ülkenin ulusal kekini belirlemek için yapılan oylamada çoğunluk tarafından bu kek seçilir. Artık resmi olarak Norveç’in ulusal keki de seçildikten sonra iyice ünlenen ve ülkenin her tarafında tüm kafelerde yapılan milli tatlıları haline gelir. Sonradan “verdens beste” (dünyanın en iyisi) ve “drømmen” (rüya) gibi farklı isimlerle anılsa da esas olarak kabul edilen adı Kvæfjordkake’dir. Tabii “britatårta” ve daha başka farklı adlarla İsveç ve “britakakku” adıyla bilindiği Finlandiya gibi komşu ülkelerde de aynı tarif ya da çok benzerleri bulunmaktadır. Danimarka’da ise bir zamanlar kralın keki olarak tanımlanan ve Norveç’li kafe sahibesine satılan bu tarifin akıbetinin ne olduğunu açıkçası bilmiyorum. Belki bir gün onu da araştırırım 😀
Son olarak şunu belirtmek isterim ki, bu pastanın geleneksel şekli dikdörtgen olmalıdır. Ben yuvarlak pasta şeklinde sunmayı sevdiğim için şimdiye kadar hiç bu şekilde uygulamadım tarifi ancak deneyecek olanlar aşağıda “İpuçları ve Alternatifler” kısmında tarif ettiğim iki farklı metotla da deneyebilirler. İki katmanı enlemesine keserek ayırmaktan belki daha kolay olabilir. Kısacası tarifin en alt kısmında yazdığım notları okumadan işe koyulmayın derim 😉
Ref: Bu yazının hazırlanmasında kısmen https://nordnorge.com sitesindeki bilgilerden yararlanılmıştır.
İpuçları ve Alternatifler
- Bu pastanın orijinal şekli geleneksel olarak dikdörtgendir. Siz de bu şekilde uygulamak isterseniz aynı ölçüyle hazırlayıp, hafifçe yağlanmış bir fırın tepsisine pişirme kağıdı yerleştirip kağıdı da hafifçe yağlayın. Kek harcını (yaklaşık 25 x35 cm) ebatlarında olacak şekilde spatula yardımıyla tepsinin ortasına yayın. Merengi de üzerine yayıp pişirin. Tabii bu şekilde yuvarlak kalıpta elde edeceğinizden daha ince olacaktır. Pişip soğuduktan sonra ortadan ikiye keserek iki tane daha küçük boy dikdörtgen elde edin. Birinin üstüne krema ve meyveleri yayıp diğer yarıyı, mereng katmanı üstte kalacak şekilde kremanın üzerine yerleştirin.
- Pastayı yuvarlak yapmak isterseniz, bir araya getirmenizi kolaylaştırabilecek bir diğer yöntem ise iki adet 24 cm’lik kalıba malzemeyi eşit şekilde bölüştürerek hazırlamak olacaktır. Bu durumda her ikisi de iki katmanlı iki ayrı kek elde edersiniz. Dikdörtgen şekilli de olduğu gibi birinin üzerine krema ve meyveleri koyup diğerini üstüne yerleştirebilirsiniz.
- Badem yerine dilerseniz fındık, ceviz gibi diğer yemişleri de kullanabilirsiniz. File badem bulamazsanız kabuksuz çiğ bademleri bıçakla kıyarak kullanabilirsiniz.
- Bu pastanın bazı tariflerinde ara kreması olarak bir çeşit “custard” veya pastacı kreması hazırlanıp soğutulduktan sonra içine çırpılmış krema ilave edilerek kullanıldığına rastladım. Ancak bununla ilgili pastayı ağırlaştırdığına dair yorumlar da okudum. Size önerim eskiden beri uyguladığım ve ilk öğrendiğim haliyle sadece çırpılmış kremayla servis etmenizdir.
- Pastayı meyvesiz, yani sadece çırpılmış kremayla da servis edebilirsiniz. Ancak özellikle çilek başta olmak üzere frambuaz, böğürtlen, frenk üzümü, yabanmersini gibi kırmızı mayhoş meyvelerin hepsi çok yakışmakta ve pastanın lezzetine lezzet katmaktadır.
Adımlar
1 Yapıldı | Adım 1Fırın (fansız olarak) 175 C'ye ısıtılır. Kelepçeli kalıp yağlanır, pişirme kağıdı döşenir ve üstünden hafifçe bir daha yağlanır. |
2 Yapıldı | Adım 2Biraz yumuşamış olan tereyağı ve şeker rengi biraz açılana kadar çırpılır. Yumurtaları sarıları da eklenir ve karışıma yedirilir. |
3 Yapıldı | Adım 3Ayrı bir kabın içine un, bir fiske tuz ve kabartma tozu elenir. Düşük ayarda çırpmaya devam ederken sütle dönüşümlü olarak 2-3 partide ilave edilir. Kek harcı kalıba spatuyla yardımıyla eşit şekilde yayılır. |
4 Yapıldı | Adım 4Temiz bir cam kabın içinde yumurta akları bir fiske tuzla çırpmaya başlanır. Köpürmeye başlayınca bir yandan çırpmaya devam ederken azar azar şeker ilave edilir. Vanilya da eklenir ve parlak bir doku ve oldukça dik durabilen tepecikler elde edinceye kadar çırpılır. |
5 Yapıldı | Adım 5Mereng harcı kek harcının üzerine yayılır ve üzerine bademler serpiştirilir. Isınmış fırının alttan ikinci veya gerekirse en alt rafında fırının gücüne göre 20 ila 30 dakika civarında pişirilir. Özellikle yuvarlak kalıpta yapınca fırın ısısını kapattıktan sonra 5-6 dakika kadar fırının içinde bırakabilirsiniz. Bazı fırınlarda merengin daha iyi pişmesi için bu ek süre gerekebilir. |
6 Yapıldı | Adım 6Sıvı krema iki katı hacim kazanana kadar mikserle çırpılır. İsteğe bağlı olarak 2 kaşık kadar pudra şekeri ilave edilebilir. |
7 Yapıldı | Adım 7Soğuduktan sonra kek enlemesine kesilerek mereng katmanı ayrılır ve kenara alınır. Arasına çırpılmış krema ve ince doğranmış çilekler yerleştirilir. Üzerine mereng katmanı kapatılır ve buzdolabında en az iki saat dinlenmeye bırakılır. |
8 Yapıldı | Adım 8Üzerine az miktarda pudra şekeri serperek ve arzuya göre ilave meyveyle servis edilir |
$ s Yorumlar Yorumları Gizle
Teşekkür ederim. Bu tarifi arıyordum. Buldum. Elinize sağlık.
Sevindim. Teşekkür ederim.